Podstawowe informacje
Okoń nilowy (Lates niloticus) jest gatunkiem ryby często spotykanym w polskich rybiarniach i supermarketach. Niewiele osób jednak wie, czym ta ryba się charakteryzuje. Nic dziwnego – nie jest to gatunek polski, więc lokalni wędkarze niekoniecznie mieli okazję się z nim zaznajomić. Okoń nilowy, zwany również latesem nilowym bądź okoniem Wiktorii, pochodzi z Afryki. Najczęściej występuje na południe od zwrotnika Raka, w tak zwanej krainie etiopskiej. Paradoksalnie, jego nazwa jest myląca – gdyż gatunek oryginalnie wywodzi się wcale nie z Nilu, lecz jezior Czad i Turkana.
Jak wygląda okoń nilowy? Opis wyglądu
Największe osobniki mogą dorastać nawet do 200 cm długości i osiągać ponad 200 kilogramów wagi. Poza wielkością ryby te łatwo rozpoznasz przez ich szczególny wygląd – wydłużone, bocznie spłaszczone ciało o srebrzystym bądź niebieskoszarym zabarwieniu, z głęboko wciętą dwuczęściową płetwą grzbietową i charakterystyczną żółtą pierścieniowatą obwódką wokół oczu.
Występowanie okonia nilowego
Gatunek ten, mimo swojego częstego występowania na stołach, nie obył się bez kontrowersji. W trakcie rozwoju gospodarczego Afryki został introdukowany do jeziora Wiktorii, jednego z Wielkich Jezior Afryki. To stąd wzięła się jedna z jego nazw – okoń Wiktorii. Po opanowaniu jeziora przez tę rybę okazało się, że jest spory problem. Mianowicie przez swoje gabaryty i brak wybredności w kontekście pożywienia i warunków zamieszkania, okoń nilowy się zgubą dla ponad 200 endemicznych dla jeziora Wiktorii ryb oraz spowodował znaczne zmniejszenie populacji pozostałej fauny. Od tego czasu jest zaklasyfikowany jako jedna z najbardziej inwazyjnych ryb w historii ludzkości. Mimo niekorzystnego wpływu okonia na ekosystem, jego introdukcja przyczyniła się do wzrostu gospodarczego terenów na brzegach jeziora.
Czym żywi się okoń nilowy?
Okoń nilowy to drapieżna ryba słodkowodna, która żywi się innymi rybami, skorupiakami i mięczakami. W swoim naturalnym środowisku polują na różne gatunki ryb oraz małe krewetki i raki.
W hodowli, gdzie okonie nilowe są jednymi z najważniejszych gatunków ryb, są karmione specjalnymi granulowanymi karmami. Zawierają one odpowiednią dawkę białka, tłuszczu, witamin i minerałów, potrzebną do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Karmienie jest dokładnie kontrolowane, aby zapewnić im odpowiednią ilość pożywienia.
Metody połowu i znaczenie dla gospodarki
W 2003 roku sprzedaż okonia nilowego do Unii Europejskiej zapewniła ponad 169 milionów euro zysku. Ryby te, przez swoje gabaryty, są olbrzymimi zasobami mięsa. Tak ogromne rozmiary spowodowane są między innymi trybem życia tych ryb – są one w większości mięsożerne. Nie pogardzą mniejszymi od siebie rybami, ich narybkiem, czy nawet krewetkami.
Polecane metody połowu:
Okoń nilowy – Rozmnażanie
Ryby te charakteryzuje częściowy dymorfizm płciowy – samice są większe od samców. Okonie nilowe dojrzałość płciową osiągają między drugim a czwartym rokiem życia. Wówczas, na przełomie afrykańskiego lata i zimy, czyli między lutym a sierpniem, następuje tarło. Samica składa około 3-15 milionów jaj. Warto również wspomnieć o kontrowersjach, jakie wzbudza konsumowanie tej ryby. Mimo niewątpliwych walorów smakowych częstym argumentem przeciwko jej spożywaniu jest duża zawartość w mięsie kwasu palmitynowego. Przyczynia się on do syntezy w organizmie złego cholesterolu (LDL). Mimo tego ryba ta charakteryzuje się mięsem chudym. Okoń nilowy posiada mięso bogate w białko i witaminę A, wpływającą między innymi na prawidłowe funkcjonowanie zmysłu wzroku.
Jak przyrządzić okonia nilowego?
Oto prosta receptura na przygotowanie okonia nilowego:
Składniki:
- 2 filety z okonia nilowego
- 1 ząbek czosnku, drobno posiekany
- sok z jednej cytryny
- sól i pieprz do smaku
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- kilka gałązek świeżego koperku
Instrukcje:
- Oczyść filety z łusek i ości, a następnie opłucz pod bieżącą wodą i osusz papierowym ręcznikiem.
- Przygotuj marynatę, wymieszaj w misce oliwę z oliwek, czosnek, sok z cytryny, sól i pieprz.
- Zanurz filety w marynacie i odstaw na około 30 minut.
- Rozgrzej patelnię i dodaj kilka kropel oliwy z oliwek. Po kilku minutach, gdy patelnia jest dobrze rozgrzana, połóż filety.
- Smaż na złoty kolor, około 3-4 minuty z każdej strony.
- Przełóż smażonego okonia na talerz, posyp koperkiem i podawaj gorący.
Możesz podać okonia z ulubionymi dodatkami, np. pieczonymi ziemniakami lub duszonymi warzywami.
Smacznego!
